Solliciteren
Vacatures voor journalisten zijn tegenwoordig schaars. De werkgelegenheid staat onder druk, mede door de moeilijke economische omgeving waarin de mediabedrijven moeten werken.
Die economische context is zelf vooral te wijten aan de digitale informatierevolutie. Wereldwijd berekende de Internationale Federatie van Journalisten het verlies aan journalistenjobs sinds 2000 op 15 procent. In België / Vlaanderen blijft het aantal beroepsjournalisten veeleer stabiel, een lichte daling niet te na gesproken.
Er is wel meer werkgelegenheid in de vorm van freelancewerk, parttimejobs, interimarbeid, occasionele journalistiek… Die werkvormen hebben voor het mediabedrijf het voordeel dat ze goedkoper en flexibeler zijn dan een klassiek contract. Voor de betrokken journalisten hebben ze het nadeel dat ze weinig zekerheid bieden en weinig opbrengen.
Er is vandaag mogelijk niet minder journalistiek werk, wel andersoortig journalistiek werk en minder professionele journalistiek. Een indicatie voor de werkgelegenheid van journalisten is het aantal stagiair-beroepsjournalisten die jaarlijks door de VVJ worden erkend. Dat zijn beginnende journalisten die in hoofdberoep voor algemene nieuwsmedia werken. De VVJ erkent tussen de 100 en 200 stagiair-beroepsjournalisten per jaar, loontrekkenden en freelancers samen. Je zou kunnen zeggen dat dit het aantal volwaardige journalistieke jobs is dat jaarlijks vrijkomt bij de Vlaamse algemene nieuwsmedia. Daarnaast zijn er ook nog velen die aan de slag gaan als journalist in bijberoep voor de algemene nieuwsmedia. Of ze gaan werken voor de vakpers of bedrijfspers.
Waar is er werk?
Hoe dan ook heeft de journalistieke arbeidsmarkt altijd een vrij groot verloop gekend. Veel journalisten blijven dat niet tot aan hun pensioen, maar zoeken in de loop van de carrière andere wegen op of ze worden richting uitgang geduwd. Journalistiek is nu eenmaal een intensieve en opslorpende job. Die journalisten worden dan doorgaans vervangen door jongere krachten. In het algemeen zoeken redacties naar een mix tussen oud en jong, tussen ervaring en jeugdig enthousiasme. De meesten journalisten werken in hoofdberoep (en zonder dat ze dit mogen combineren met een andere job), al werken een paar duizend journalisten in bijberoep voor de media.
Tewerkstelling
Beroepsjournalisten die werken voor autonome online nieuwsmedia zijn er maar weinig. Tot nader order hebben deze digital only media onvoldoende rendabele zakenmodellen om veel professionele journalisten te kunnen betalen.
Hier vind je een overzicht van de publiek toegankelijke algemene nieuwsmedia
In het segment van de periodieke pers (vakpers en organisatiegebonden media) werken, wat Vlaanderen betreft, om en bij 200 journalisten van beroep. Voor heel België gaat het om ruim 300 erkende journalisten van beroep. Ook voor deze nieuwsmedia werken daarnaast nog vele journalisten in bijberoep.
Meer en meer overheidsinstanties, bedrijven en verenigingen zien de noodzaak in van goede interne communicatie. Interne bedrijfsmedia leveren dan ook werk aan een toenemend aantal professionele bedrijfsjournalisten.
Vacatures: hoe en waar?
Voor een overzicht van de vacatures kan je terecht op de site van de VVJ.
Zoals voor elke job, kun je vrij solliciteren of in reactie op een concrete vacature. Let erop dat je bij de juiste persoon solliciteert: soms is dat de hoofdredacteur, soms de personeelsdirecteur, soms de ceo…
Velen voelen zich geroepen, weinigen zijn uitverkoren. De hele uitdaging is dus je hoofd boven het maaiveld houden. Hoe doe je dat?
Een goede sollicatiebrief: iedereen die solliciteert als journalist, is gedreven en gemotiveerd. Motivatiebrieven lijken op dit punt allemaal heel sterk op elkaar. Probeer het daarom met een originele brief.
Let erop dat je brief aan alle taalregels voldoet. Spellingsfouten zijn dodelijk. Maak je brief ook kort, bondig en boeiend. Niet toevallig zijn dat eigenschappen waaraan ook journalistiek werk moet voldoen…
Zet jezelf in de verf: zet je persoonlijke skills en studies in de verf. Vermeld zeker ook je ervaring, als je die al hebt. Dat kan een stage zijn of freelancewerk.
Hou er rekening mee dat voor sommige jobs gedrevenheid zwaarder zal doorwegen dan ervaring. Voor andere functies is een minimum aan deskundigheid en ervaring doorgaans een plus of zelfs een must.
Een mooi cv: maak er een origineel, boeiend document van. Laat je studies en al opgedane werkervaring er mooi uitspringen.
Een uitstekende manier om je positief te onderscheiden van de anderen, is heel concreet tonen wat je in je mars hebt. Stel een portfolio samen met journalistiek werk. Voeg bij je sollicitatie een idee voor een productie bij de krant of omroep. Maak bijvoorbeeld al een eigen (nieuws)blog die je kunt presenteren.
Zet bij dat alles niet te veel in op commentaarstukken of columns. Heel veel mensen willen opiniemaker of columnist worden, daarvan hebben de meeste media er meer dan genoeg. Journalistiek is en blijft in de eerste plaats nieuws garen en nieuwsverhalen brengen.
Examens
Diverse nieuwsmedia organiseren examens voor kandidaat-journalisten. Vaak gaat het dan om een combinatie van tests:
- Kennistest via trefwoorden uit de actualiteit
- Vaardigheidstest zoals schrijfoefening of cameratest
- Persoonlijkheidstest via interview
Stages
Nogal wat journalisten zijn aan hun job geraaktvia een stage. Je wordt dan wel niet vergoed voor je werk, maar je krijgt wel de mogelijkheid om kostbare praktijkervaring op te doen en mensen te leren kennen. Als zo’n stage goed meevalt, en er komt op dat moment een plaats vrij, maak je inderdaad een kans om meteen in dienst te worden genomen.
Vul die stage dan wel maximaal in. Geef een goede indruk, wees enthousiast, denk mee, wees creatief, toon gedrevenheid, getuig niet van een nine-to-five mentaliteit, voer opdrachten nauwgezet uit…
Anderzijds: laat je ook niet misbruiken tijdens zo’n stage. Zeker na verloop van tijd kan het al eens gebeuren dat een redactieverantwoordelijke je als een gratis werkkracht gaat zien. Wees voldoende assertief om tijdig stop te zeggen als er overdreven verwachtingen van je worden gesteld. Ook dat is trouwens een manier om te tonen dat je iets in je mars hebt.
Journalistenloket
Zennestraat 21
1000 Brussel
info@journalistenloket.be
02 777 08 40
Een initiatief van
Met steun van
