Je eerste veiligheid: een perskaart

Veiligheid is voor journalisten in de eerste plaats een kwestie van zich te kunnen legitimeren als journalist. Vandaar het grote belang van een officiële perskaart (zoals die aan beroepsjournalisten wordt toegekend) of een VVJ-lidkaart (voor journalisten in bijberoep of studenten journalistiek). Meer dan eens kan zo’n kaart verhinderen dat je tijdens een manifestatie bijvoorbeeld wordt opgepakt of hardhandig wordt aangepakt.

Internationale perskaart

Wie naar risicogebieden in het buitenland vertrekt, zoals oorlogszones, is voor zijn of haar veiligheid extra gebaat met een internationale perskaart. Deze kaarten zijn afkomstig van de IFJ en worden door de VVJ geleverd aan haar leden die ze kunnen gebruiken.

Toch een kanttekening. Perskaarten mogen journalisten dan wel veelvuldig van pas komen in moeilijke omstandigheden, ze zullen jammer genoeg niet alle problemen oplossen. Ze houden bijvoorbeeld geen kogels tegen. Bovendien kan een perskaart – zeker in sterk onveilige gebieden – ook averechts werken, wanneer terroristen of gijzelnemers uitgerekend in journalisten een interessante prooi zien. Het beste is dan ook om je perskaart(en) wel altijd bij te hebben, maar ze daarom niet noodzakelijk te opzichtig te dragen.

Verzekering ?

De VVJ biedt op dit ogenblik geen groepsverzekering aan voor veiligheidsrisico’s. Journalisten die naar risicogebieden vertrekken, zijn doorgaans wel verzekerd via hun werk- of opdrachtgever. Informeer hiernaar vooraleer je vertrekt.

Internationale organisaties

•             Internationale Federatie van Journalisten (IFJ)
•             International News Safety Institute (INSI)
•             Reporters without borders / Reporters sans frontières (RSF)

Werk- en financiële zekerheid; gewaarborgd inkomen

Ook zelfstandigen kunnen worden geveld door ziekte of ongeval. En de sociale zekerheid biedt zelfstandigen slechts een beperkte bescherming tegen inkomensverlies door arbeidsongeschiktheid. Toch moet het huis verder worden afbetaald en blijven de rekeningen voor gas, elektriciteit, water en nog veel meer binnenkomen.

Daarom gaat de Belgische journalistenvereniging AVBB (de Nederlandstalige VVJ en de Franstalige AJP samen) bij diverse verzekeringsbedrijven na of ze interessante groepsverzekeringen kunnen aanbieden die freelancejournalisten beschermen tegen inkomensverlies bij ongeval en/of ziekte. Op dit ogenblik heeft geen enkele verzekeraar een voldoende interessante groepspolis in de aanbieding, maar de VVJ zal haar leden nauwgezet informeren wanneer zich opnieuw een interessante mogelijkheid aandient.

Beroepsaansprakelijkheid

Gelet op het voorgaande is een goede verzekering voor beroepsaansprakelijkheid geen overbodige luxe. Alle journalisten, zowel loontrekkenden als zelfstandigen, hebben daar baat bij. Loontrekkenden, omdat ze soms toch afwijkende belangen hebben ten overstaan van hun uitgever of collega’s op de redactie. Maar vooral freelancers, die meer dan eens niet worden bijgestaan door het mediabedrijf waarvoor ze werkten, moeten er goed op letten dat ze individueel gedekt zijn voor gerechtsprocedures, beroepsfouten en de daaruit voortvloeiende schadeclaims.