Uit de hoger vermelde bepalingen blijkt al dat zowel het recht als de beroepsethiek de persvrijheid niet als absoluut beschouwt, maar ze wel degelijk vatbaar vindt voor beperkingen.

Die beperkingen vinden we terug in beide sferen, zodat een journalist moet rekening houden met twee soorten van normen:

• juridische normen: het recht, en meer bepaald het mediarecht
• beroepsethische normen: de journalistieke deontologie

Belangrijk is dus dat ook de mediasector zelf beroepsethische beperkingen aanvaardt op de persvrijheid. Geen vrijheid zonder verantwoordelijkheid.

In de praktijk zal het vooral belangrijk zijn om de beperkingen op de persvrijheid goed te kennen. Alles wat daar niet onder valt, is – gelet op het uitgangspunt van de persvrijheid – immers toegelaten.

Inhoudelijk gezien lopen de beperkingen in het recht en de journalistieke plichtenleer voor een groot deel gelijk. Beide beschouwen de persvrijheid als het uitgangspunt, dat weliswaar in balans moet worden gelegd met andere essentiële waarden, zoals de privacy of bepaalde algemene belangen.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat er tussen de rechtspraak en de beroepsethische casuïstiek een wisselwerking bestaat. Beiden verwijzen overigens wel eens uitdrukkelijk naar elkaar, ook al zijn ze daartoe formeel niet verplicht.

Toch zijn er ook verschillen. Zo zal de overheid (wetgever en justitie) al eens iets meer belang hechten aan discretie, bijvoorbeeld bij politieke onderhandelingen of een lopend strafonderzoek. Voor journalisten is het juist belangrijk dat ze snel en tijdig ook daarover verslag kunnen uitbrengen aan hun publiek. Dat levert dan al eens schermutselingen op: terwijl de overheid er alles aan doet om een lek op te sporen, zal de journalist in principe zijn bron geheim houden (en desnoods zelfs een veroordeling riskeren hierbij…). Justitie, maar ook burgers, zullen ook meer dan eens een strengere invulling geven aan de vereisten van privacy of het vermoeden van onschuld, zij het dat deze concepten wel degelijk ook in de journalistieke codes terug te vinden zijn.