Niemand mag gerechtigd worden de titel van beroepsjournalist te voeren tenzij hij aan de volgende voorwaarden voldoet:

1° Leeftijdsvereiste: minstens 21 jaar oud zijn en geen veroordeling tot verlies van burgerlijke of politieke rechten

2° In België, geheel noch gedeeltelijk vervallen verklaard zijn van de rechten opgesomd in de artikelen 31 en 123 sexies (van het Strafwetboek en, onder voorbehoud van het bepaalde in artikel 2, in het buitenland geen veroordeling hebben ondergaan die, indien zij in België ware uitgesproken, geheel of gedeeltelijk het verlies van deze rechten tot gevolg zou hebben;

3° In zijn hoofdberoep en tegen bezoldiging deelnemen aan de redactie van dag- of periodieke bladen, radio- of televisienieuwsuitzendingen, filmjournaals, of persagentschappen, een en ander voor algemene berichtgeving;

Werken als journalist = iemand die de actualiteit verslaat, die nieuws brengt voor een publiek in woord of in beeld: redacteuren en beeldjournalisten (= cameramensen / persfotografen). Ook columnisten, cartoonisten, bepaalde vormgevers (de art director, de chef lay-out, niet de lay-outer die onder toezicht van een eindredacteur werkt) en infografici = grafisch journalisten (die niet louter uitvoerend werk doen maar een journalistieke bijdrage leveren). Ook eindredacteuren, chefs, coördinatoren en hoofdredacteuren. Ook: 1 directeur per titel / omroepnet of –kanaal / persbureau / nieuwssite.
Niet: redactiebedienden (administratief personeel), commerciële verantwoordelijken, reclamemensen en technisch personeel (kunnen wel een T-kaart krijgen)

 Werken voor een open en algemeen nieuwsmedium (of media): persagentschappen / dagbladen / magazines / radio- en tv-omroepen / productiehuizen / nieuwssites
Niet: boeken of magazines met een lagere frequentie dan maandelijks

Nieuwsmedium = een medium dat als hoofddoel heeft het verspreiden van nieuws, publicaties, programma’s met ‘nieuws in de marge’.
Wel: huis-aan-huis-bladen, gratis kranten voor zover minstens de helft van de pagina’s algemeen nieuws bevat.
Niet: publicaties of programma’s met focus op entertainment, publicaties, programma’s met geënsceneerd nieuws, zoals reality-tv, docusoaps, overheidspublicaties, bedrijfspers, ledenbladen, verenigingsbladen – ook al brengen die actuele informatie en reclamebladen (ook al bevatten die eveneens informatie).

Oen nieuwsmedium = een nieuwsmedium dat toegankelijk is voor het grote publiek

Algemeen nieuwsmedium = een nieuwsmedium dat algemene actualiteitsinformatie brengt
Niet: vakpers = gespecialiseerde nieuwsmedia

Andere media dan open en algemene nieuwsmedia ressorteren onder de zogenaamde periodieke pers, en de betrokken journalisten kunnen het statuut van journalist van beroep krijgen.

Dit geldt met name voor overheidspublicaties, bedrijfsbladen, verenigingsbladen, ledenbladen en vakpers.

Meer informatie over de gratis en lokale vakpers vind je bij WE MEDIA. 

Professioneel werken = (a) in hoofdberoep en (b) zodanig dat het een voldoende broodwinning oplevert;
Voor loontrekkenden: tewerkstelling moet niet voltijds zijn, wel minstens de helft van het beroepsinkomen opleveren.
Bewijs: een kopie van de arbeidsovereenkomst (eventueel uitzendcontract).
Voor freelancers: de inkomensgrens ligt op het minimummaandloon, of op dit ogenblik 1.500 euro bruto (+/- 1.200 euro netto) per maand.
Bewijs: financiële overzichten, facturen, bankuittreksels…

Journalisten die in bijberoep werken voor de open-algemene nieuwsmedia, kunnen niet worden erkend als beroepsjournalist, maar wel als Persmedewerker aansluiten bij de VVJ.

Zij krijgen geen officiële perskaart, wel een VVJ-lidkaart. Een parallel systeem bestaat bij de VJPP = journalisten van de Periodieke Pers. 

4° De werkzaamheid tenminste twee jaar ononderbroken lang als gewoon beroep uitgeoefend en ze niet sedert meer dan twee jaar gestaakt hebben;

Filosofie: niet weinig beginnende journalisten stoppen nogal snel met de job

In deze 2 jaar kan een professionele journalist wel al het statuut van stagiair-beroepsjournalist krijgen. Daarvoor is vereist dat men 3 maanden aan het werk is in de voorwaarden voor erkenning als beroepsjournalist. Wie dus van de VVJ (Raad van Bestuur) het statuut van stagiair-beroepsjournalist wil krijgen, moet aantonen dat hij/zij in de voorbije 3 maanden voldeed aan de erkenningsvoorwaarden. 

Wie na de aanvaarding als stagiair nog eens 1 jaar en 9 maanden actief was in de voorwaarden 1 tot en met 4, kan worden erkend als (echte) beroepsjournalist.

5° Zonder combinatie met een andere job

= cumulverbod: geen commerciële nevenactiviteit, geen structurele andere broodheer buiten de journalistiek. 

Filosofie: onafhankelijkheid in ruil voor het statuut en de faciliteiten ervan.

Met name handel drijven en reclame maken zijn onverenigbaar met een erkenning.

Wel toegelaten: nevenjobs die de onafhankelijkheid niet hypothekeren, zoals lesgeven, occasionele klussen zoals een eenmalige publicatie, optreden als gastspreker of moderator, exposant van een fototentoonstelling… Dus: Geen enkele vorm van handel drijven en met name geen op reclame gerichte werkzaamheid uitoefenen, behalve als directeur van een blad, een nieuwsuitzending, een filmjournaal of een persagentschap.

Voor de toepassing van dit artikel:

1.         Moeten onder bladen, radio- of tv-nieuwsuitzendingen, filmjournaals of persagentschappen voor algemene berichtgeving verstaan worden die welke, eensdeels, nieuws verstrekken dat betrekking heeft op het actualiteitsgebeuren in `t algemeen en, anderdeels, die welke (IDEM) zich richten tot de lezers, de luisteraars en de toeschouwers in `t algemeen;
2.         Moeten onder redactie verstaan worden de activiteiten uitgeoefend o.m. als directeur, redacteur, tekenaar, persfotograaf, filmreporter of correspondent voor België.

Commerciële, technische en administratieve werkzaamheid alsook correctie-, telex-, reclame en zetterijwerkzaamheid worden geacht buiten de redactie te staan, behalve wanneer zij onder de persoonlijke bevoegdheid van de directeur van het blad, de nieuwsuitzending, het filmjournaal of het persagentschap ressorteren.

Een erkenningscommissie van eerste instantie en een commissie van beroep zullen worden ingesteld om zich uit te spreken of de belanghebbenden aan de bij artikel 1 gestelde voorwaarden tot het verlenen van de titel van beroepsjournalist voldoen of eventueel niet meer voldoen.

Indien de betrokkene een veroordeling ondergaan heeft in het buitenland, zullen deze commissies oordelen of, gezien de omstandigheden van het geding, met de in het buitenland uitgesproken veroordeling rekening dient te worden gehouden.

De Koning regelt de organisatie en de werking van deze commissies en bepaalt de te volgen procedure. Hij benoemt de werkende en plaatsvervangende leden op dubbele lijsten ingediend door de door hem aangewezen verenigingen en groeperingen. De commissie van beroep wordt evenwel voorgezeten door een werkend lid of een eremagistraat.

Tot slot:

Met een geldboete wordt gestraft ieder die zich in het openbaar de titel van beroepsjournalist toe-eigent zonder daartoe gerechtigd te zijn. Artikel 85, eerste lid, van het strafwetboek vindt toepassing op dit misdrijf.

De volgende zaken zijn geen erkenningsvoorwaarden: opleiding en deontologie (behalve de vereiste van onafhankelijkheid)

Hoe geraak je, als je denkt dat je aan de erkenningsvoorwaarden voldoet, praktisch aan het statuut van (stagiair-)beroepsjournalist?

• Voor de aanvraag van het statuut van stagiair-beroepsjournalist moet je bij de VVJ zijn.

• Voor de aanvraag van het echte statuut van beroepsjournalist moet je zijn bij de Erkenningscommissie voor beroepsjournalisten.
  

Deze Erkenningscommissie is samengesteld uit vertegenwoordigers van de mediasector zelf. Het gaat om al erkende beroepsjournalisten en hun werkgevers (kranten, omroepen…), paritair vertegenwoordigd.  De erkenning van beroepsjournalisten gebeurt dus niet door de overheid, maar is een zaak van zelfregulering.

Op 30 december 1963 werd de titel van beroepsjournalist ingevoerd. Het statuut moest voor professionele journalisten aannemelijke werkvoorwaarden creëren. De titel van beroepsjournalist wordt toegekend door een officiële Erkenningscommissie, die uit beroepsjournalisten en uitgevers bestaat. De commissieleden worden bij koninklijk besluit benoemd.

De Erkenningscommissie omvat een Nederlandstalige en een Franstalige afdeling en is zelfregulerend.

Wie minimum twee jaar in hoofdberoep aan de slag is als journalist voor een medium dat algemene berichtgeving verstrekt – en dit niet combineert met commerciële nevenactiviteiten – kan aanspraak maken op de titel van beroepsjournalist. Wie onrechtmatig de titel van beroepsjournalist gebruikt, riskeert een boete van 200 tot 1.000 euro. Voor meer info over de voorwaarden voor erkenning als beroepsjournalist zoals gestipuleerd in de wet van 13 december 1963 klik hier.

Erkende beroepsjournalisten beschikken over officiële persdocumenten, die vrij algemeen herkend en erkend worden en die hen het werken aanzienlijk vergemakkelijken. Daarnaast genieten beroepsjournalisten nog van belangrijke bijkomende voordelen op sociaal, materieel en intellectueel vlak. Hun beroepsvereniging, de AVBB/VVJ, waakt dag in dag uit over het behoud en de verbetering van het statuut en de bijkomende prerogatieven van de beroepsjournalisten. Een heel belangrijk voordeel dat enkel erkende beroepsjournalisten toekomt is het wettelijk aanvullend journalistenpensioen.

AANVRAAGFORMULIEREN

Als u uw erkenning als beroepsjournalist wil aanvragen, kunt u op de website van de Erkenningscommissie de nodige uitleg vinden om een dossier samen te stellen. U kunt er ook de formulieren downloaden. U klikt bovenaan rechts op ‘Start uw dossier’ en kiest dan de passende aanvraag. Op basis van de informatie die u vervolgens krijgt, kan u dan de juiste documenten downloaden.

HERNIEUWING PERSDOCUMENTEN 2017-2021

Wie zijn/haar perskaart voor de periode 2017-2021 wil vernieuwen, kan terecht op het digitale platform van de Erkenningscommissie. U klikt op het Nederlandstalige logo, waarna u kunt aanmelden.

Alle beroepsjournalisten ontvingen een brief met de logingegevens. Wie deze brief niet ontving of kwijtspeelde, kan op het secretariaat van de VVJ terecht voor een nieuwe login.

LIDGELD

Een overzicht met lidgelden

Een overzicht van de voordelen per categorie voor alle soorten lidmaatschap kan je hier vinden.

De eerste en voornaamste faciliteit die beroepsjournalisten krijgen, is een officiële perskaart.

Als enige perskaart in het land, heeft deze een officieel karakter. Ze wordt afgeleverd door de FOD Binnenlandse Zaken, op basis van de lijsten van erkende beroepsjournalisten die haar door de Erkenningscommissie voor beroepsjournalisten worden bezorgd. (Het is dus niet Binnenlandse Zaken dat beslist wie de kaart krijgt, dat doet de onafhankelijke Erkenningscommissie.)

Behalve een legitimatiedocument, is de kaart ook opgevat als een doorgangsbewijs, een laisser-passer. Op de achterzijde staat een oproep aan het adres van alle overheden: “De overheden worden verzocht de titularis alle faciliteiten te verlenen in zoverre verenigbaar met de vereisten van openbare orde en van het verkeer.”

Sleutel

Voor journalisten die het terrein opgaan, fungeert de kaart als een sleutel die deuren doet opengaan. Ze beschermt ook tegen repressief optreden van de politie bijvoorbeeld.

Het officiële karakter van de perskaart maakt het ook mogelijk of makkelijker om materiële voordelen te krijgen zoals gratis treinvervoer, kortingen voor luchtverkeer, toegang tot musea of culturele evenementen en nog andere voordelen. Zo genieten erkende beroepsjournalisten ook een wettelijk aanvullend pensioen.

In het algemeen geeft de perskaart van stagiair-beroepsjournalist dezelfde faciliteiten en voordelen als die van erkende beroepsjournalisten.

Autopersplaat

Zowel erkende beroepsjournalisten als journalisten van beroep (dus geen stagiair-beroepsjournalisten) kunnen naast nationale persdocumenten ook een (blauwe metalen) autopersplaat aanvragen. Hiervoor moet u een waarborg van 40 euro betalen, wanneer u lid bent van de VVJ. Bent u geen lid, dan betaalt u 65 euro. Niet-leden betalen bovendien 50 euro voor het jaarlijks validatievignet. Voor leden is dit vignet verrekend in het lidgeld.

De autopersplaat laat journalisten toe zich in het verkeer snel te identificeren. Opgelet: ook met de autopersplaat moeten de geldende verkeersregels steeds worden nageleefd! U zult dus bijvoorbeeld reglementair moeten parkeren.

U kunt een autopersplaat aanvragen op het VVJ-secretariaat. Na betaling van het verschuldigde bedrag (op rekeningnr. BE33 2100 3197 0646) wordt de plaat naar u opgestuurd.